
Najczęściej tłumacza postrzegamy jako osobę pracującą w domowym zaciszu nad przekładem. Jednak jest to stereotyp, który nie do końca jest prawdziwy. Owszem, jednym z najbardziej poszukiwanych są tłumaczenia pisemne. Jednak nie możemy zapominać także o innej, bardzo wymagającej dziedzinie tłumaczeń. To tłumaczenia ustne. Tak naprawdę mało kto wie, ale tłumaczenia ustne są bardziej wymagające od przekładów pisemnych. Dlaczego? Bowiem do ich realizacji angażowane jest najlepsze urządzenie na świecie czyli mózg tłumacza.
Kim jest tłumacz konferencyjny? Czy jest nim tłumacz przysięgły czy inny ekspert od tłumaczeń? Jakie predyspozycje powinna mieć ktoś, kto chce wykonywać pracę tłumacza ustnego? Poznajmy dziś specyfikę pracy tłumacza konferencyjnego.
Tłumacz konferencyjny – specjalista od przekładów ustnych
Bez wątpienia tłumaczenia pisemne są najczęściej zlecanymi do biura tłumaczeń przekładami. To tłumaczenia przysięgłe, specjalistyczne i zwykłe. I najczęściej właśnie z tego typu pracą kojarzy nam się tłumacz. Jednak, nie tylko na przekład pisemny z języka obcego na polski jest zapotrzebowanie. Okazuje się, że tłumaczenia ustne są coraz bardziej poszukiwane. Bo one mają potencjał.
Od tłumaczeń pisemnych różnią się formą tłumaczenia. O ile przy tłumaczeniach pisemnych kanałem przekazu jest treść pisemna, tak w tłumaczeniach ustnych – wypowiedź ustna. Coraz więcej jest organizowanych międzynarodowych konferencji czy sympozjów z udziałem zagranicznych gości. Dlatego coraz większy popyt można zaobserwować właśnie wśród usług tłumaczeń ustnych.
Aby odpowiedzieć na pytanie kim jest tłumacz konferencyjny, przede wszystkim warto wiedzieć czym są tłumaczenia konferencyjne. Otóż, są to jedne z rodzajów tłumaczeń ustnych. Korzystamy z nich najczęściej podczas międzynarodowych wydarzeń. Są to konferencje, sympozja czy wykłady. Ale także zwykłe spotkania biznesowe z udziałem różnojęzycznych osób. Z pomocy tłumacza konferencyjnego bardzo często korzystają firmy podejmujące np. delegacje zagraniczne mówiące w języku angielskim.
Jakie tłumaczenia wykonuje tłumacz konferencyjny?
Tłumaczenia konferencyjne zasadniczo dzielimy na tłumaczenia konsekutywne i tłumaczenia symultaniczne. Każde z nich jest inne.
Tłumaczenie ustne konsekutywne odbywa się zazwyczaj podczas krótkich wydarzeń. Przede wszystkim wynika to ze specyfiki tych tłumaczeń. Otóż, takie tłumaczenie ma na celu oddać intencję prelegenta, a nie być dosłownym tłumaczeniem przemowy. Odbywa się ono w ten sposób, że najpierw następuje wypowiedź mówcy w języku źródłowym. W tym czasie tłumacz zapamiętuje kontekst tłumaczeniowy wypowiedzi i sporządza notatki. W pewnym momencie mówca przerywa swoją wypowiedź. I w tym czasie zawodowy tłumacz wykonuje przekład na język docelowy. Co ważne, nie musi być to język ojczysty uczestników danego wydarzenia. Może to być powszechnie przyjęty język obcy, np. język angielski.
Tłumaczenie ustne symultaniczne wygląda zupełnie inaczej. Tego typu tłumaczenia nazywane są często tłumaczeniem kabinowym. Nazwa wzięła się od dźwiękoszczelnej kabiny, w której pracuje tłumacz. A właściwie dwóch tłumaczy symultanicznych. Dlaczego aż dwóch? Wynika to z ogromnego obciążenia i konieczności nieustannego skupienia podczas wykonywania przekładu. Tłumacz symultaniczny może bez przerwy tłumaczyć przez 20 – 30 minut. Po tym czasie następuje obniżenie koncentracji i spadek jakości tłumaczenia. Dlatego tłumacze symultaniczni pracują w dwuosobowych zespołach.
Tłumaczenie symultaniczne odbywa się w słuchawkach. Tłumacz słyszy w słuchawce tekst wypowiedzi i tłumaczy je przez mikrofon do uczestników spotkania czyli odbiorców tłumaczenia. Cechą charakterystyczną dla tego rodzaju tłumaczeń ustnych jest to, że przekład realizowany jest równolegle z wypowiedzią w języku źródłowym. Można je nazwać tłumaczeniem „na żywo”. To jedno z najtrudniejszych tłumaczeń. Tłumacz ustny symultaniczny powinien nie tylko mieć wybitne umiejętności językowe. Powinien także być osobą odporną na stres i opanowaną.
Warto także wspomnieć o specyficznym rodzaju tłumaczeń symultanicznych. To tłumaczenia szeptane, zwane potocznie szeptanką. Odbywa się w węższym gronie odbiorców i wykonywane jest bezpośrednio, nie w kabinie. Doskonale sprawdza się podczas spotkań biznesowych. Tu tłumacz znajduje się w gronie uczestników spotkania i na bieżąco tłumaczy rozmowę czy negocjacje.
Kim jest tłumacz konferencyjny? Wymagania zawodu
Osoba wykonująca tłumaczenia konferencyjne bez wątpienia musi doskonale znać język obcy i swój język ojczysty. Dzięki temu tłumacz ma swobodę wypowiedzi i możliwość celnego dobrania słownictwa. Nawet, jeśli wypowiedź w języku źródłowym jest mało czytelna i zrozumiała. Jednak sama znajomość języków i swoboda wypowiedzi to za mało. Profesjonalny tłumacz konferencyjny to także świetny psycholog i osoba otwarta na ludzi. Dobry tłumacz ustny doskonale odczytuje intencje mówcy i potrafi świetnie je oddać w tłumaczeniu. Poza tym tłumacz konferencyjny powinien mieć także świetną pamięć, refleks oraz opanowanie. To praca ogromnie stresująca, gdzie nie może być mowy o żadnej wpadce językowej. Dlatego profesjonalni, doświadczeni tłumacze konferencyjni są dziś tak poszukiwani. Branża usług tłumaczeniowych właśnie zmierza ku doskonaleniu tej dziedziny tłumaczeń.
Zawodowi tłumacze ustni należą do Polskiego Stowarzyszenia Tłumaczy Konferencyjnych. To jedyna w Polsce organizacja zrzeszająca profesjonalnych tłumaczy konferencyjnych. Zadaniem tej organizacji jest m.in. wspieranie tłumaczy w nieustanym doskonaleniu umiejętności jak również popularyzacja w Polsce międzynarodowych standardów pracy tłumaczy. Jej celem jest także fachowe doradztwo dla podmiotów organizujących międzynarodowe spotkania.
Zatem, kim jest tłumacz konferencyjny? To wybitny ekspert od tłumaczeń ustnych, który potrafi pracować na najwyższym poziomie nawet w sytuacjach stresujących. Bo tłumacz konferencyjny to osoba mająca stalowe nerwy, wybitną osobowość oraz otwarty umysł.