Nie da się uciec od myśli, że Meksyk to takie miejsce na Ziemi, w którym dawniej mieszkali bogowie. Mówiąc o tym państwie nie da się pominąć Azteków, których historia wciąż ściąga do tego kraju tysiące turystów z całego świata. Okazuje się, że oprócz barwnej historii, kultury, kulinariów dość intrygująca jest także kwestia tego, który język jest językiem urzędowym w Meksyku. Poszukiwania bowiem mogą nas zaskoczyć. Dlaczego? Przekonajmy się!
Kraj bez języka urzędowego?
Meksyk kojarzyć się może z wieloma rzeczami, ale zapewne nie z tym, że nie ma oficjalnego języka urzędowego na poziomie federalnym, choć de facto jest nim hiszpański.
Język urzędowy w Meksyku – na szczeblu lokalnym jest ich 64…?
Ogólna Ustawa Praw Językowych określa, że na terytorium Meksyku status języków narodowych mają 64 języki, w tym wspomniany wcześniej hiszpański. Najważniejszymi z nich są:
Nahuatl (Nahuatlahtolli),
Maya (Maaya t’aan),
Mixteco,
Zapoteco (Binizaa),
Tzotzil (Batz’i k’op),
Tzeltal (Batz’il K’op),
Otomí (Hñähñü),
Totonaco (Tachiwin),
Mazateco (Ha shuta enima).
Język urzędowy w Meksyku: Nahuatl
Jednym z najważniejszych języków narodowych jest Nahuatl, znany także jako meksykański lub aztecki. Był lingua franca w Meksyku do czasów konkwisty. Należy także dodać, że to główny język Azteków.
Aktualnie posługuje się nim ok. 1,8 mln osób, z czego 1,6 mln użytkowników znajduje się na terenie Meksyku (pozostała część z nich to mieszkańcy Stanów Zjednoczonych, Salwadoru, Gwatemali i Nikaragui).
Jako ciekawostkę można dodać, że w języku polskim mamy zapożyczenia z tego języka. Mianowicie słowa tj. np.: awokado, kakao, chilli, czekolada, kopal, kojot czy guacamole.
Język urzędowy w Meksyku: Maya
Język Maya bywa także znany jako maja. Usłyszeć go współcześnie można przede wszystkim w meksykańskiej części półwyspu Jukatan, a także na niektórych obszarach Belize. Mówi w nim ok. 706 tys. osób.
Rodzimi użytkownicy nazywają go po prostu Maya, z kolei literatura anglojęzyczna zwykła określać ten język jako jukatański. Dodać też warto, że to język tonalny.
Z ciekawostek przypominamy, że film „Apocalypto” stworzony w 2006 roku przez Mela Gibsona w całości oparty był właśnie na tym języku.
Język urzędowy w Meksyku: Mixteco
Mixtec jest językiem Indian Misteków, którzy zamieszkują górskie tereny i doliny stanu Oaxaca, a także stany Guerrero i Puebla. Co ciekawe, wyżynna część miejsc zamieszkanych przez tych rodzimych użytkowników tego języka nosi nazwę „mieszkańcy krainy chmur”.
Łącznie posługuje się nim ok. 500 tys. osób, zaznaczyć jednak należy, że Mistekowie posługują się wieloma dialektami. Np. Instituto Lingüístico de Verano wyróżnia ich aż 51! Stąd badacze traktują ten język jako grupę spokrewnionych ze sobą języków.
Język urzędowy w Meksyku: Zapoteco
Znany jest także jako zapotecki. To język Indian Zapoteków w stanie Oaxaca.
Uważa się, że to makrojęzyk. Dlaczego? Ze względu na niezrozumiałość dialektów, które zresztą występują w bardzo dużej ilości – szacuje się, że jest ich aż 58.
Zapotecki dzieli się na języki chatino (6 języków), a także na języki zapoteckie właściwe (58).
Język urzędowy w Meksyku: Tzotzil
Znany także jako tsotsil. Należy do rodziny języków majańskich. Posługują się nim mieszkańcy stanu Chiapas. Pierwotnie do jego zapisu stosowani skomplikowany system glifów, ale od czasów podbojów hiszpańskich używa się do tego języka łacińskiego.
Ethnologue wśród jego głównych dialektów wymienia: Tzotzil z Chamula, Tzotzil z Zinacantán, Tzotzil z San Andrés Larráinzar, Tzotzil z Huixtán, Tzotzil z Ch’enalho’, Tzotzil z Venustiano Carranza.
Szacuje się, że łączna ilość użytkowników wynosi ok. 350 tys. osób.
Język urzędowy w Meksyku: Otomí
Język, którym posługują się Indianie Otomi zamieszkujący centralną część Meksyku. Rzeczą bardzo dla niego charakterystyczną jest mnogość dialektów. Z tego też powodu uważany jest przez badaczy za makrojęzyk.
Pod względem liczbowym posiada ok. 250 tys. użytkowników.
Język urzędowy w Meksyku: Totonaco
To rodzina języków Indian Totonac i Tepehuas. Szacuje się, że ci pierwsi stanowią ok. 280 tys. użytkowników, a ci drudzy ok. 10000. Usłyszymy je w stanach Veracruz , Puebla i Hidalgo.
Język urzędowy w Meksyku: Mazateco
Język gwizdów w Meksyku ma aż 14 dialektów. Co ciekawe, Mazateca oznacza „ludzie jelenia”.
Używany przez mieszkańców stanów Oaxaca, Puebla i Veracru. Łącznie posiada ok. 130 tys. użytkowników.